İnsanların konstitusion hüquqlarından biri də səsvermə hüququdur. 18 yaşına çatmış fəaliyyət qabiliyyəti olan vətəndaşlarımızın hamısı səsvermə hüququna malikdir (Təbii ki, burada istisna hallar da mövcuddur. Səsvermə hüququ məhdudlaşdırılan şəxslərin dairəsi Azərbycan Respublikasının Seçki Məcəlləsində öz əksini tapıb).
Seçki günü hər kəsin səs vermə hüququ var. Amma bununla yanaşı qeydiyyatda olduğu ünvanda yaşamayan bəzi vətəndaşlar norma və qaydalara riayət etmədikləri üçün seçki günü səsvermə prosesindən kənarda qalırlar.
Bəs ölkə daxilində qeydiyyatda olduğu ünvandan kənarda yaşayanlar səsvermə prosesində necə iştirak edə bilərlər?
Mövzu ilə bağlı açıqlama verən Vəkillər Kollegiyasının üzvü, hüquqşünas Xəyal Bəşirov deyib ki, qeydiyyatda olduğu ünvandan kənarda yaşayanların səs verməsi üçün dövlət tərəfindən şərait və imkanlar yaradılıb.
Onun sözlərinə görə, bu imkanlardan biri kimi seçki gününün qeyri-iş günü olaraq müəyyənləşdirilməsini göstərmək mümkündür:“Seçki gününün qeyri-iş günü elan edilməsi qeydiyyatda olduğu şəhər və rayondan kənarda yaşayan vətəndaşların səs verməsi üçün əlavə imkanlar yaradır. Bu, onların istədiyi məntəqədə səs vermək imkanlarının yaradılması üçündür. Seçki günü qeyri-iş günü olduğuna görə vətəndaşlara şərait yaradılır ki, seçici kimi qeydiyyatda olduqları məntəqələrə gedib gün ərzində səs verə bilərlər”.
Hüquqşünas vurğulayıb ki, səsvermə günü vətəndaş qeydiyyatda olduğu ünvanda deyilsə, bu məsələ də qanunvericilikdə nəzərdə tutulub:
“İlk olaraq, vətəndaş müvəqqəti yaşadığı ünvan üzrə qeydiyyatdan keçməlidir. Təəssüf ki, əksər hallarda vətəndaşlar bu normaya əməl etmirlər. Amma hər bir şəxs qeydiyyatda olduğu şəhər və rayondan kənarda yaşayırsa, həmin yer üzrə müvəqqəti olaraq qeydiyyata düşməlidir. Vətəndaşlar buna riayət etmədiklərinə görə, bir çox hallarda bu boşluq ciddi nəzərə çarpır. Vətəndaşların qeydiyyatda olduğu ünvanlardan kənardan yaşaması və bu barədə müvafiq qurumlara məlumat verməməsi müəyyən problemlərə yol açır. Buna baxmayaraq, vətəndaşların səsvermə hüquqlarının reallaşdırılması üçün addımlar atılır. Mərkəzi Seçki Komissiyasında seçicilərin qeydiyyatı ilə bağlı elektron sistem formalaşdırılıb. İstənilən şəxs orada hansı seçki məntəqəsində qeydiyyatda olduğunu müəyyənləşdirə bilər. Seçki günü qeydiyyatda olduğu yerdə olmayacağını bilən vətəndaş seçici kimi qeydiyyatda olduğu məntəqədən çıxarılması ilə bağlı sənəd ala bilər. Həmin sənəd əsasında faktiki yaşadığı yer üzrə seçici kimi səs verə bilər”.
